Gmina Wieliszew

  • Wieliszew, pochmurnie
    pochmurnie
    5°C

Atrakcje turystyczne

Obejmująca prawie 108 km2, licząca ponad 14 tys. mieszkańców Gmina położona jest w środkowej części województwa mazowieckiego, w widłach Wisły i Narwi, niespełna 30 km na północ od Warszawy. Można tu dojechać samochodem lub komunikacją autobusową drogami: krajową nr 61, wojewódzkimi nr 621 i 631 lub pociągami podmiejskimi relacji Warszawa - Nowy Dwór Mazowiecki. Obszar Gminy obsługują linie lokalne ZTM, zapewniając dostęp do praktycznie każdego jej zakątka. Latem szczególnym powodzeniem cieszy się połączenie z jedną z największych plaż nad Zalewem Zegrzyńskim. Można tu przyjemnie spędzić weekend po ciężkim tygodniu pracy. Mimo, iż dojazd samochodem z centrum Warszawy zajmuje ok. 40 minut - bliskości wielkiego miasta nie odczuwa się tu zupełnie.

Znajdujące się zespoły leśne, łąki, jeziora, stawy i liczne pomniki przyrody (17 przechodzi regularne okresowe konserwacje) stwarzają doskonałe warunki do wypoczynku i rekreacji. Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu obejmuje 2/3 powierzchni gminy. Część z tych terenów podlega szczególnej ochronie ekologicznej. Należą do nich: rzeka Narew w granicy wałów przeciwpowodziowych, zespół łąkowo-wodny i leśny - jezioro Klucz, las Sikory oraz zespoły torfowo-leśne Kałuszyn i Poddębie. Jeden z zespołów uzyskał rangę rezerwatu. Położony tuż przy granicy z Zegrzem rezerwat "Łęgi Wieliszewskie", zwany też "Storczykowym Gajem" jest jednym z najbogatszych stanowisk storczyka w województwie. W okolicach Kępy Kikolskiej organizowany jest kolejny rezerwat - ochroną ma zostać objęty stuletni las o charakterze łęgu wierzbowo-topolowego. Znajduje się tutaj jedna z dwóch w tej części Mazowsza kolonii lęgowych czapli siwej. Wybierając się na wędrówkę warto jest więc zaopatrzyć się w lornetkę, aby móc podziwiać mnogość gatunków osiadłych tu ptaków. W lasach natknąć się można na jelenie, sarny i dziki, które szczególnie upodobały sobie leśne zagajniki i podmokłe tereny. O czystości środowiska wodnego gminy świadczy także obecność wszędobylskich bobrów i wydr.

Walory te doceniło już wielu ludzi, o czym świadczy powiększająca się z roku na rok liczba działkowiczów. Obecnie na terenach rekreacyjnych położonych głównie wzdłuż Narwi, znajduje się ok. 5 tys. działek letniskowych. W każdy letni weekend wypoczywa tu ok. 12 tys. ludzi.

 

 

W celu udostępnienia tych atrakcyjnych terenów turystyce rowerowej, wytyczono sieć tras rowerowych wzdłuż całej gminy  a przy współpracy z sąsiednimi gminami poprowadzono sieć ścieżek łączących tereny powiatu legionowskiego z Warszawą i wchodzących w skład wojewódzkiej, krajowej a także międzynarodowej (EuroVelo) sieci tras rowerowych. Powstały w ten sposób ciąg turystyczny umożliwi wygodne i bezpieczne podróżowanie zarówno rowerzystom, jak i pieszym. Prawdziwą gratką dla miłośników dwóch kółek jest trasa przebiegająca północną granicą gminy - wałem ciągnącym się nad Narwią od zachodnich granic gminy (w pobliżu Nowego Dworu Maz.) i dalej nad Zalewem Zegrzyńskim od zapory w Dębem do Zegrza. Po drodze będziemy mieli okazję zobaczyć jedyne w swoim rodzaju łąki uroczyska Kępa Kikolska, odpocząć na plaży i skorzystać z kąpieliska nad Zalewem Zegrzyńskim oraz odwiedzić rezerwat wspomnianych już storczyków na granicy z Zegrzem. Ofertą godną uwagi są także organizowane od kilku lat w sezonie letnim spływy kajakowe po Narwi na odcinku od zapory w Dębem do Nowego Dworu Maz. (szlak kajakowy). Płynąca spokojnie rzeka pozwala podziwiać różnorodnie ukształtowany teren i pozostawia niezapomniane wrażenia. Wodniakom często towarzyszą ogniska rozpalane podczas odpoczynku na skąpanych zachodzącym słońcem plażach.

Z wynajęciem sprzętu nie będzie problemu w wypożyczalni kajaków w Topolinie, która dostarczy sprzęt w umówione miejsce startu i odbierze na mecie.

Miłośnicy spędzania wolnego czasu w siodle znajdą coś dla siebie w stajni "Klucz" (http://www.stajniaklucz.pl ), położonej przy drodze do Sikor w malowniczym zakątku Jeziora Klucz. Do dyspozycji gości: jazda konna w ujeżdżalni i w terenie, hipoterapia oraz przejazd bryczką a zimą kulig. Nauka jazdy konnej możliwa jest także w Stadninie "Ławra" w Łajskach, gdzie prowadzone są również zajęcia hipoterapii oraz ma swoje miejsce pensjonat dla koni.

Tym, którzy wędrówki lubią łączyć z poznawaniem historii, polecamy zabytki znajdujące się w miejscowościach mogących poszczycić się ponad 700 letnią historią, położonych na historycznym szlaku wiodącym ze stolicy na wschód i północ kraju. Prawdziwym zabytkowym zagłębiem Gminy jest wieś Góra, wspominana już w XV w., jako część dóbr rodziny Nałęczów. Znajdują się tu: piękny, choć bardzo zaniedbany zabytkowy spichlerz o cechach architektury klasycystycznej, kuźnia i klasycystyczna oficyna z XVIII wieku. Nieopodal, na malowniczo położonej skarpie Jeziora Górskiego znajdują się ruiny letniej rezydencji Poniatowskich - pałacu w Górze nad Narwią.

Usytuowany w pobliżu wsi Janówek porośnięty lasem zespół trzech fortów wchodził w skład umocnień "zewnętrznego pierścienia" twierdzy Modlin. "Grupa forteczna Janówek" powstawała w latach 1883 - 1888 (obiekt ceglano-ziemny) i 1912 - 1915 (obiekty żelbetowe). Dziś te pokaźnych rozmiarów zniszczone budowle przyciągają amatorów wspinaczki skałkowej, służąc im jako ścianki treningowe. Odbywają się tu m.in. Mistrzostwa Polski we Wspinaczce Krótkodystansowej.

Wieliszew to miejscowość z ponad 700-letnią historią, z licznymi stanowiskami archeologicznymi, kilkoma zabytkami, położona malowniczo na skarpie Jeziora Wieliszewskiego, pozostałości dawnego meandra Narwi, z pięknym widokiem na jeziorko i łąki roztaczające się poniżej. Urok tych terenów najlepiej jest docenić poruszając się rowerem lub konno, tuż obok - nad jeziorem działa bowiem stadnina koni. W Wieliszewie jest także wiele innych malowniczych, leśnych i polnych dróg doskonałych do rowerowych eskapad, m.in. kilometrowa asfaltowa trasa wzdłuż Zalewu Zegrzyńskiego - nie uczęszczana przez samochody, która służy z powodzeniem wielu rowerzystom i amatorom jazdy na rolkach.

                                            

Na cmentarzu w Wieliszewie znajduje się jeden z najważniejszych zabytków gminy - duża, klasycystyczna kaplica cmentarna z widniejącą nad wejściem wymowną dedykacją "Żona Mężowi". Kaplicę ufundowała w 1834 roku Maria Gautier, żona ówczesnego właściciela wsi i majątku wieliszewskiego.

Na terenie tutejszej nekropolii znajduje się też cmentarz wojskowy, gdzie w cieniu pomnika spoczywa około 300 żołnierzy polskich, głównie z 5. Dywizji Piechoty, którzy we wrześniu 1939 roku bronili przeprawy przez Narew. W lasach oddzielających Wieliszew od Michałowa-Reginowa, tuż za wiaduktem kolejowym linii Legionowo - Tłuszcz, położony jest stary, zapomniany już wojskowy cmentarz rosyjski. Kilka z niezwykle ciekawych, wojskowych nagrobków przetrwało do dziś - najstarsza zachowana na pomniku data to 1902 rok, ostatnia - 1940.

Czas i wojenne zawieruchy, które nigdy nie omijały terenów gminy, zabrały bezpowrotnie wiele zabytków, ocalałymi świadkami historii tych okolic są przydrożne, leśne i polne kapliczki i ołtarzyki - charakterystyczne dla tych terenów, nierzadko zabytkowe miniatury.